زمین شناسی

شناخت زمین و افرینش هستی

زمین شناسی

شناخت زمین و افرینش هستی

زمین شناسی

زین پیش شاعران ثنا خوان که چشمشان در سعد ونحس طالع و سیر ستاره بود، بس نکته های نغز و سخن های پرنگار گفتند در ستایش این گنبد کبود ، اما زمین که بیش از هرچیز درجهان شایسته ستایش و تکریم آدمی است گمنام و ناشناخته و بی سپاس ماند.
(( بیایید قدر زمین را بیش از اینها بدانیم))

این وبلاگ توسط یاسر خوزم ایجاد گردیده وهدف ازآن ارائه مطالبی درمورد زمین شناسی وبخشهای مختلف این علم به دانش اموزن و علاقمندان به زمین شناسی می باشد.به امید آنکه تلاشهای اینجانب مثمر ثمر باشد.

پدر علم زلزله شناسی مطرح کرد:

۸۰ درصد ایران روی گسل زلزله/زلزله های ۳ ریشتری هم خسارت بار هستند

شناسهٔ خبر: 4181752 -
ساری - پدر علم زلزله‌شناسی ایران بابیان اینکه کشور ما زلزله‌خیز است و باید با این مسئله کنار آمد، اظهار داشت: ۸۰ درصد از سطح کشور روی گسل قرار دارد.

پرفسور بهرام عکاشه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه ایران کشوری است که توانمندی زلزله‌های تا ۷.۵ ریشتر را دارد، افزود: به همین خاطر باید ستاد بحرانی داشته باشیم که بتواند کارهایی که کشورهایی همچون ژاپن، آمریکا و چین در مقابل خسارات زلزله انجام دادند را عمل کنیم تا از آسیب‌های احتمالی زلزله مصون بمانیم.

وی زلزله را پدیده‌ای کاملاً طبیعی خواند و بابیان اینکه ۲۵ سال است که ستاد بحران را در کشور راه‌اندازی کردیم، گفت: با توجه به اینکه ستاد بحران چند سالی است که تأسیس‌شده باید بیش از این درزمینهٔ زلزله کارکرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: زلزله امری قابل‌کنترل است و می‌توان با تمهیدات لازم خسارت آن را کاهش دادو اگر این کار به‌خوبی انجام نشود صدمات بیشتری را به زیرساخت‌ها خواهد زد.

تمام شهرهای ما در مقابل زلزله آسیب‌پذیرند و تهران نیز با بیش از ۱۰ میلیون نفر جمعیت و ساکنان حومه آن در معرض زلزله هستند

 پرفسور عکاشه با تأکید براینکه در کشور ما با وقوع زلزله‌های ۳ ریشتر هم خساراتی به بار می‌آید، گفت: تمام شهرهای ما در مقابل زلزله آسیب‌پذیرند و تهران نیز با بیش از ۱۰ میلیون نفر جمعیت و ساکنان حومه آن در معرض زلزله هستند.

وی به وقوع زلزله در ۱۸۵ سال پیش در تهران اشاره کردو افزود: زلزله تهران در آن زمان خسارت‌هایی را به سفارت انگلستان، کاخ گلستان و بازار تهران وارد کرد که می‌توان از آن نام برد و در این زلزله ۴۵ هزار نفر در منطقه تهران جان خود را ازدست‌داده بودند.

عکاشه با تأکید بر اینکه جمعیت حال حاضر تهران به بیش از ۱۳ میلیون نفر می‌رسد خسارات ناشی از زلزله را شدیدتر عنوان کردو افزود: باید برای جلوگیری از صدمه و خسارت‌های ناشی از زلزله در شهر تهران که جمعیت چندین میلیونی را در خود جای‌داده فکر اساسی کرد.

پدر علم زلزله‌شناسی ایران به فعالیت گسل‌ها اشاره کردو بیان داشت: فعالیت گسل‌ها و اثرات آن‌ها بر روی یکدیگر هنوز در کره زمین حل‌نشده و هیچ کشوری تاکنون نتوانسته در این خصوص اظهارنظر کند زیرا این مسئله بسیار پیچیده است.

وی در خصوص فعال شدن گسل ازگله و سرپل که مانند آتش‌فشان در حال فعالیت است، گفت: درون زمین حرارت چند هزار درجه سانتی گراد است و ما در دامنه آتشفشانها شاهد هستیم مواد ذوب‌شده پرتاب می‌شوند.

مدرس دانشگاه در حوزه زلزله ادامه داد: این مسئله که فعالیت آتشفشانها بر روی چه گسلی اثرگذاری می‌کند بغرنج است اما نکته مهم این است که شهرهایی مانند تهران ویا غرب ایران همانند کرمانشاه گسل‌های فراوانی دارند و این موضوع طبیعی است.

پرفسور عکاشه افزود: گسل در حقیقت شکستگی‌هایی است که در اثر گرمای داخل زمین به وجود می‌آید و نیروی درون زمین حرکت می‌کند و باعث شکستن و جنبش می‌شوند.

متخصص برجسته زمین شناسی پیش‌بینی وقوع زلزله را در کوتاه‌مدت امری غیرممکن دانست و بیان داشت: تاکنون هیچ کشوری نتوانسته وقوع زلزله را در کوتاه‌مدت به‌صورت سال و ماه و روز پیش‌بینی کند.

 این مدرس دانشگاه بابیان اینکه وقوع زلزله در درازمدت در مکان‌هایی که این اتفاق رخ می‌دهند قابل پیش‌بینی است، افزود: در بلندمدت می‌توان اظهارنظر کرد که زلزله چند وقت به چند وقت رخ خواهد داد.

وی بهترین راهکار برای مقابله با زلزله را آمادگی در این خصوص دانست و بیان داشت: باید همواره برای مصون ماندن از خسارات با به‌کارگیری روش‌های مقابله با این پدیده طبیعی آماده‌باشیم.

باز شدن دریای سرخ و حرکت شبه‌جزیره عربستان به سمت شمال شرق عامل زلزله‌خیزی غرب، جنوب و حتی قسمتی از شمال ایران است

 صاحب‌نظر در حوزه زلزله عامل اصلی زلزله‌هایی که در ایران اتفاق می‌افتد را نام بردو افزود: باز شدن دریای سرخ و حرکت شبه‌جزیره عربستان به سمت شمال شرق عامل زلزله‌خیزی غرب، جنوب و حتی قسمتی از شمال ایران است.

وی ادامه داد: عامل زلزله‌خیزی شرق ایران حرکت شبه‌قاره هند به سمت شمال است که در اثر برخورد این شبه‌قاره به قسمت‌هایی از آسیا کوههای اورست به وجود آمد.

وی یادآور شد: حرکت کشورهای پاکستان و افغانستان به سمت غرب موجب زلزله‌خیزی منطقه سیستان و بلوچستان و حتی خراسان می‌شود.

پدر زلزله‌شناسی ایران بابیان اینکه در ایران ۵ بخش زلزله‌خیز داریم از آن‌ها نام بردو تصریح کرد: این مناطق پنج‌گانه شامل بندرعباس تا کرمانشاه و شمال غرب ایران از تبریز تا استان‌های شمالی همچون گیلان و مازندران و منطقه شمال شرق کشور تا خراسان خواهد بود.

وی با اشاره به این مطلب که زلزله‌خیزی ایران بسیار پیچیده است، گفت: تنها قسمت‌های مرکزی ایران همچون اصفهان تقریباً زلزله‌خیز نیستند.

صاحب‌نظر در خصوص زلزله از پیشنهاد خود نسبت به تغییر پایتخت به اصفهان خبر دادو گفت: ۲۵ سال پیش به خاطر امنیت بیشتر منطقه اصفهان پیشنهاد دادم که پایتخت ایران به سمت جنوب یا مرکز جابجا شود اما این کار ازنظر عملی ممکن نبود هرچند رئیس‌جمهور وقت سعی خود را برای این کار انجام داد.

وی زلزله‌خیزی منطقه کرج را همانند تهران دانست و گفت: زلزله‌خیزی این منطقه همانند تهران است درواقع رشته کوههایی که در شمال تهران قرار دارند به این منطقه نیز امتداد پیدا می‌کنند و همان خسارت‌هایی که به تهران وارد می‌شود در کرج هم اتفاق خواهد افتاد و در منطقه ملارد در جنوب کرج هم قابلیت زلزله ۷ ریشتری وجود دارد.

 این مدرس دانشگاه تصریح کرد: چند صد گسل فعال در کرج و تهران وجود دارد و ازآنجایی‌که این مناطق در دامنه کوههای البرز واقع‌شده‌اند این پدیده کاملاً طبیعی است و باید در برابر فعالیت گسل‌ها و زلزله‌های ۷ ریشتر آماده‌باشیم.

هر ۲۰۰ سال وقوع زلزله در گسل تهران قابل پیش بینی است

وی بابیان اینکه ۱۸۵ سال پیش زلزله بزرگی در شرق تهران به وقوع پیوست، عنوان کرد: طبق محاسبات هر ۲۰۰ سال وقوع زلزله در گسل تهران قابل وقوع است و بر اساس این محاسبات باید ۱۵ سال دیگر انتظار زلزله را داشته باشیم هرچند زمین پیچیده است و محاسبات ریاضی سرش نمی‌شود.

کارشناس زلزله‌شناسی در پاسخ به سؤالی که آیا زلزله ۵.۲ دهم ریشتری تهران زمین‌لرزه اصلی بوده است و یا زلزله دیگری هم اتفاق خواهد افتاد، افزود: علم هنوز در آن حد پیشرفت نکرده که بتوان زلزله را پیش‌بینی کرد.

وی بابیان اینکه گسل تهران همیشه فعال بوده رصد فعالیت این گسل را روزانه دانست و گفت: مشخص نیست فعالیت اصلی گسل شمال تهران کی رخ خواهد داد.

متخصص زمین شناسی و زلزله شناسی به حضور خود در شورای امنیت ملی کشور و ارائه پیشنهادهایی در خصوص زلزله اشاره کردو بیان داشت: ۲۵ سال پیش از من خواسته شد که دلایل زلزله‌خیزی تهران را همراه با راهکارهایی در این زمینه ارائه دهم.

وی ادامه داد: سه پیشنهاد را برای این شورا مطرح کردم که مصون‌سازی منازل افراد کلیدی کشور، ایجاد ستاد بحران برای شهر تهران و جابجایی پایتخت ازجمله پیشنهادهای مطرح‌شده در این زمینه بود.

این زلزله‌شناس به یکی از پیشنهادهای مهم خود در این زمینه اشاره کردو افزود: چندتکه کردن پایتخت به‌صورت پایتخت مذهبی، اقتصادی و صنعتی در شهرهای مختلف که در شرایط امن‌تر به سر می‌برند از راهکارهای ارائه‌شده برای شورای امنیت ملی کشور بوده است.

مدرس زمین شناسی و زلزله‌شناسی نگرانی مردم در خصوص وقوع زلزله و شب خوابی‌های خارج از منزل را قابل‌درک خواند و با مطرح کردن توصیه‌هایی در این خصوص، اظهار داشت: لازم نیست در خارج از خانه بخوابیم اما باید همیشه آماده‌باشیم و راهکارهای حفاظت از خود را رعایت کنیم و از فرار کردن در زمان وقوع زلزله پرهیز کنیم و در مکان‌های امن پناه بگیریم.

پرفسور عکاشه در خصوص اظهارنظرهایی در مورد پروژه تحقیقاتی هارپ و پیش فعالی در خصوص هدایت زلزله‌ها این امر را رد کردو گفت: این پدیده‌ها بیشتر جنبه داستانی دارد تا حقیقی، اینکه کشوری امواجی را بر روی کشوری دیگر ارسال کند و باعث زلزله شود به عقیده من بیشتر جنبه داستانی دارد.

وی با تأکید بر اینکه پدیده‌های الکترومغناطیسی و مغناطیسی وجود دارند و می‌توانند اثرگذار باشند، اما این امر بسیار اندک است، ادامه داد: احتمال اینکه این پدیده‌ها در مورد وقوع زلزله نیز کاربرد داشته باشد ضعیف به نظر می‌رسد به‌طوری‌که می‌توان گفت اصل وقوع زلزله در داخل زمین و در عمق زیر ۵ کیلومتر اتفاق می‌افتد.

پدر زلزله‌شناسی ایران بابیان اینکه عوامل پروژه هارپ در فضا هستند و اثرگذاری آن حداقلی است و بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد، تصریح کرد: عامل ۹۹.۲ درصد وقوع زمین‌لرزه‌ها در داخل زمین است و یک‌دهم درصد آن ممکن است عوامل فضایی داشته باشد.

پرفسور عکاشه با اشاره به اینکه زلزله‌هایی که قدرت تخریب دارند در عمق پایین‌تر از ۵ کیلومتر زیرزمین اتفاق می‌افتد، یادآور شد: زلزله تا عمق ۷۰۰ کیلومتری زمین هم به وقوع می‌پیوندد که این امر اثرگذاری پروژه‌هایی همچون هارپ و یا عوامل فضایی یا اتمسفری را کم‌رنگ می‌کند.



به دلیل کند شدن گردش زمین؛

پیش بینی رخداد ۲۰ زلزله در ۲۰۱۸ میلادی

شناسهٔ خبر: 4148508 -
تحقیقات جدید نشان می دهد کند شدن گردش زمین به بروز زلزله منجر می شود و دانشمندان پیش بینی می کنند سال آتی میلادی حدود ۲۰ زلزله اتفاق بیافتد.

 به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اینترنشنال بیزینس تایم،  زمین شناسان هشدار داده اند احتمالا در سال آتی میلادی زلزله های مرگبار متعددی رخ دهد زیرا گردش زمین کند شده است.

درهمین راستا محققان آمریکا تحقیق خود را اخیرا به بنیاد زمین شناسی این کشور  ارائه کرده اند. طبق تحقیقات آنها تغییراتی در سرعت چرخش زمین مشاهده شده است. این امر  به لرزش های شدیدتر به خصوص در مناطق استوایی منجر می شود. این درحالی است که میلیاردها نفر در این مناطق زندگی می کنند.

تغییرات در گردش زمین کم و در حد چند میلیونم ثانیه هستند اما  مقدار زیادی انرژی زیر زمینی را آزاد می کنند. رابطه میان لرزش ها و چرخش زمین نیز در تحقیق راجر بیلهام  (از دانشگاه کلورادو) و ربکا بندیک (از  دانشگاه مونتانا) مورد بررسی قرار گرفته است.

 آنها در تحقیق خود ۷ زلزله بزرگ با وسعت ۷ ریشتر و بیشتر را از سال ۱۹۰۰ میلادی تاکنون بررسی کردند.  آنها بازه های زمانی که زلزله های بیشتر ی در آن اتفاق افتاده بود را ردیابی کردند و متوجه  شدند در بازه ای ۵ ساله که گردش زمین یک میلیونم ثانیه کند شده زلزله های بیشتری رخ داده است.

بیلهام در این باره می گوید: یکی از بازه های  کند شدن گردش زمین چهار سال قبل شروع شده و سال آتی نیز ادامه دارد.  ما شاهد افزایش تعداد زلزله های سهمگین خواهیم بود. در سال ۲۰۱۷ میلادی ۶ زلزله مرگبار اتفاق افتاده و احتمال دارد در ۲۰۱۸ میلادی حدود ۲۰ زلزله اتفاق بیافتد.



زلزله خاموش در دشت‌های همدان؛

دهان باز زمین از بی‌مهری‌ها در همدان/بروز خشم طبیعت با فروچاله‌ها

شناسهٔ خبر: 4099210 -
همدان - وجود چاه‌های غیرمجاز در استان همدان و نمایان شدن ۲۴ فروچاله بر پیکر دشت‌ها، وضعیت بحرانی ایجاد کرده به‌طوری‌که انسداد چاه‌ها و نجات دشت‌ها اولویت برنامه‌ها قرارگرفته است.

خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: پدیده فرو چاله Sink hole یا فروکش کردن قسمتی از زمین که گاهی به‌صورت ناگهانی و بعضی‌اوقات با عمق قابل‌توجه رخ می‌دهد چند سالی است که توجه مسئولین و کارشناسان را بخصوص در استان همدان به خود جلب کرده است.

از سویی نگرانی وقوع این پدیده در مناطقی که امکان بروز خسارات مالی و حتی جانی محتمل است بر حساسیت کار افزوده است چراکه از دیدگاه علم زمین‌شناسی وقوع این پدیده نیز در زمره حوادث غیرمترقبه و البته طبیعی همچون زلزله، رانش زمین و غیره قرار دارد.

پدیده فرو چاله ازجمله مشخصه‌های مناطق آهکی است که علت اصلی بروز آن در وهله اول به ماهیت لیتولوژی سنگ‌بستر برمی‌گردد و در گام بعدی می‌توان نوسانات آب زیرزمینی در دل آهک‌ها را عامل تشکیل آن‌ها دانست.

مشاهده فرو چاله در کوهستان‌هایی از جنس آهک ازجمله ارتفاعات گرین مشرف‌به شهرستان‌های نهاوند و بروجرد و یا ارتفاعات طاق‌بستان و بیستون در کرمانشاه تا مناطق مسطحی چون دشت کبودرآهنگ و فامنین در ایران و یا در بسیاری دیگر از نقاط دنیا اتفاقی است که در دهه‌های اخیر رخ‌داده است.

اولین فروچاله در سال ۱۳۷۱ در منطقه همه‌کسی نهاوند اتفاق افتاد

در دشت مرکزی همدان اولین فروچاله در سال ۱۳۷۱ در منطقه همه‌کسی نهاوند اتفاق افتاد؛ این فرو چاله دارای عمق ۲ و قطر ۳۴ متر بود و طی سالهای ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۳ بیش از ۲۰ فروچاله دیگر نیز ایجاد شد.

نتایج بررسی‌های انجام‌شده حاکی از این است که جنس سنگ کف در این منطقه از نوع آهک کارستیکب بوده و فرو چاله‌های ایجادشده در منطقه همه‌کسی از نوع ریزشی و در مناطق فامنین و کبودرآهنگ از نوع فرونشستی تشخیص داده‌شده که براثر مصرف بی‌رویه آب‌های زیرزمینی به وقوع پیوسته است.

همدان ۱۴ سال خشک‌سالی را پشت سر گذاشته است

کارشناس زمین‌شناسی استان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه همدان ۱۴ سال خشک‌سالی را پشت سر گذاشته است، گفت: متأسفانه نبود مدیریت مناسب در سال‌های خشک‌سالی و عدم توجه مردم به‌ویژه کشاورزان در برداشت آب از منابع زیرزمینی امروز میراثی بر جای گذاشته که کسی نمی‌تواند آن را برطرف یا بهبود ببخشد.

تهمینه رحیم بخش بابیان اینکه متأسفانه فشار بیش‌ازحد به منابع آب زیرزمینی برای کشت محصولات پر آب‌بری چون سیب‌زمینی سبب تخلیه آبخوان شده و امروز فرو چاله‌هایی را برای همدان به یادگار گذاشته است، گفت: استان همدان دارای ۱۳ دشت مستقل و مشترک است که بر اساس بررسی‌ها احتمال ایجاد فرو چاله در تمامی آن‌ها وجود دارد که این احتمال در برخی دشت‌ها همچون قهاوند و کبودرآهنگ بسیار بالاست.

وی بابیان اینکه دشت کبودرآهنگ به سبب وجود اراضی کشت سیب‌زمینی و همچنین نیروگاه مفتح در رتبه نخست احتمال ایجاد فرو چاله قرار دارد، گفت: آب ماده هیدرولیکی است که به دلیل حجم و فشار خود، لایه‌های زمین را به‌صورت پایدار نگه می‌دارد.

رحیم بخش بابیان اینکه با خالی شدن آبخوان، لایه هیدرولیک ضعیف شده و فشار آن کاهش می‌یابد که به همین دلیل زمین نشست کرده و فرو چاله یا شکاف‌هایی در زمین ایجاد می‌شود، گفت: بیشترین فرو چاله‌ها، افت و شکاف زمین در دشت‌های کبودرآهنگ و فامنین بوده و طی بررسی‌ها در سال‌های اخیر فرو چاله‌ای در دشت‌های همدان ایجاد نشده ولی احتمال اینکه هرلحظه فرو چاله در دشت‌های همدان ایجاد شود وجود دارد.

دشت‌های همدان به دلیل افت زیاد منابع آب زیرزمینی همواره با تهدید ایجاد فرو چاله و افت زمین مواجه هستند وی با تأکید بر اینکه دشت‌های همدان به دلیل افت زیاد منابع آب زیرزمینی همواره با تهدید ایجاد فرو چاله و افت زمین مواجه هستند، گفت: باید برای برون‌رفت از مشکلات به دنبال مدیریت علمی آب بوده و برداشت آب با مدیریت صورت گیرد در غیر این صورت باید منتظر اتفاقات ناخوشایند نیز بود.

در همین خصوص معاون آبخیزداری منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان در گفتگو با مهر بابیان اینکه توجه به موضوع آب باید از سوی مسئولان به‌طورجدی دنبال شود، افزود: موضوع آب در کشور باید به‌عنوان یک اولویت اساسی مدنظر باشد.

سعید رسولی با اشاره به اینکه فقط ۳ درصد از آب‌های جهان شیرین است که از این میزان نیز ۲ درصد به‌صورت یخ و یخچال بوده و یک درصد آن به‌عنوان آب شیرین برای استفاده وجود دارد، افزود: متوسط بارش در استان همدان طی ۲۰ تا ۲۵ سال گذشته ۳۳۰ میلی‌متر بوده که این میزان، از متوسط  بارش کشوری با میانگین ۲۵۰ میلی‌متر کمی بالاتر است؛ اما با همین میزان بارش‌ها نیز استان همدان در حوزه کشاورزی و شرب آب دچار تنش و بحران است و مدیریت مصرف آب باید به‌طور ویژه موردبررسی  و توجه  قرار گیرد.

معاون آبخیزداری منابع طبیعی استان همدان عنوان کرد: متوسط حجم نزولات جوی استان همدان سالانه ۶ هزار و ۴۳۵ میلیون مترمکعب است که ۶۵ درصد آن برحسب اقلیم استان همدان تبخیر می‌شود و ۳۵ درصد از این نزولات برای استفاده باقی می‌ماند.

میزان آب‌های سطحی تولیدی و ورودی استان همدان یک هزار و ۱۹۰ میلیون مترمکعب است

رسولی در خصوص توسعه منابع آب استان همدان نیز بابیان اینکه امکان توسعه و بهره‌برداری از منابع آب در دو بخش، آب‌های زیرزمینی و آب‌های سطحی قابل‌بررسی است، گفت: میزان آب‌های سطحی تولیدی و ورودی استان همدان یک هزار و ۱۹۰ میلیون مترمکعب است که از این مقدار ۴۷۷ میلیون مترمکعب توسط سدها، بندها و طرح‌های تغذیه مصنوعی قابل استحصال است.

رسولی افزود: با توجه به مازاد آب تولیدی و ورودی سطحی که رقمی معادل ۷۱۳ میلیون مترمکعب است، در ایستگاه عمرآباد و دو آب آمار ۷ ساله اخیر با حجم رواناب خروجی برابر با ۲۵ میلیون مترمکعب؛ رواناب خروجی نسبت به آمار درازمدت به ترتیب ۸۷ درصد و ۵۹ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

وی علت این کاهش را به تغییر ارتباط هیدرولیکی بین رودخانه و سفره‌های آب زیرزمینی نسبت داد و اضافه کرد: با در نظر گرفتن رقمی معادل ۱۵ درصد تغذیه از رودخانه به آبخوان، عددی معادل ۱۲۰ میلیون مترمکعب از آب‌های سطحی به سفره آب‌های زیرزمینی نفوذ پیدا می‌کند و مازاد آب تولیدی سطحی حق‌آبه‌های پایین‌دست و زیست‌محیطی است.

اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری راه‌حل عبور از بحران کم‌آبی

سعید رسولی اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری را مهم‌ترین و اساسی‌ترین راه‌حل عبور از بحران کم‌آبی دانست و اظهار داشت: با اجرای هر هکتار عملیات آبخیزداری در هرسال معادل ۲۷۰مترمکعب از آب‌های سطحی مازاد مهار می‌شود، اما حجم برداشت از منابع آب زیرزمینی در محدوده‌های مطالعاتی استان همدان از رقم آب تولیدی تجدیدشونده زیرزمینی بیشتراست.

رسولی با اشاره به اینکه نزدیک به ۹۱ درصد از آب‌های استحصالی در استان همدان برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شود، عنوان کرد: اضافه برداشت و کاهش روان آب‌های سطحی استان به دلیل خشک‌سالی‌های اخیر، باعث بروز افت شدید سطح آب زیرزمینی شده است.

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان همدان تدوین برنامه‌ریزی برای صرفه‌جویی آب در بخش کشاورزی و بهره‌برداری صحیح و اصولی از منابع آب سطحی و زیرزمینی برای عبور از بحران آب را یک ضرورت و رویکرد اجتناب‌ناپذیر عنوان کرد.

وجود ۱۳ دشت حفاظتی در استان همدان

رسولی گفت: با وجود ۱۳ دشت حفاظتی در استان همدان، بهره‌برداری از تمام دشت‌های استان طی سال‌های گذشته ممنوع شده و دشت کبودرآهنگ نیز دشت ممنوعه بحرانی اعلام‌شده است.

وی از وجود حدود ۱۷ هزار و ۱۲۴ حلقه چاه و ۲ هزار و ۸۷۷ چشمه و یک هزار و ۴۸۱ قنات در استان همدان خبر داد و با اشاره به طبقه‌بندی میزان مصارف آب اظهار داشت: ۹۰ درصد آب در کشور در بخش کشاورزی و ۷ درصد در حوزه شرب و ۳ درصد در بخش صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرد، درحالی‌که در جهان ۷۰ درصد آب در حوزه کشاورزی و ۱۰ درصد شرب و ۲۰ درصد در بخش صنعت استفاده می‌شود.

سالانه ۷ برابر ظرفیت سد اکباتان همدان بیلان دشت‌ها و سفره‌های زیرزمینی استان رو به نابودی می‌رود رسولی بیلان منفی حجم سفره‌های زیرزمینی آب در استان همدان را ۲۲۴ میلیون مترمکعب عنوان کرد، گفت: سالانه ۷ برابر ظرفیت سد اکباتان همدان بیلان دشت‌ها و سفره‌های زیرزمینی استان رو به نابودی می‌رود.

وی بابیان اینکه طی سال‌های گذشته به‌طور متوسط، سالی یک متر سطح سفره‌های آب‌ زیرزمینی پایین آمده است، عنوان کرد: طی دو دهه گذشته در دشت کبودرآهنگ ۴۰ متر، در همدان ۲۰ متر، در شهرستان رزن و قهاوند ۲۲ متر، در ملایر ۲۴ متر، در نهاوند ۱۲ متر، در تویسرکان ۱۷ متر و در اسدآباد ۲۳ متر افت شدید سطح سفره‌های آب زیرزمینی را شاهد بوده‌ایم.

رسولی بابیان اینکه در قهاوند و شهرستان کبودرآهنگ حدود ۲۴ فرو چاله بزرگ به دلیل برداشت بی‌رویه از منابع آب‌های زیرزمینی ایجادشده است، گفت: احیا سفره‌های ازدست‌رفته بسیار مشکل و دور از ذهن به نظر می‌رسد.

معاون آبخیزداری منابع طبیعی استان همدان عنوان کرد: پایین بودن بهره‌وری استفاده آب در بخش کشاورزی، استفاده سنتی و عدم مکانیزه بودن آبیاری در بخش کشاورزی، اتکا بیش‌ازحد بخش کشاورزی استان همدان به منابع آب زیرزمینی موجب افت سطح آب زیرزمینی و افزایش روزافزون بیلان منفی منابع آبی خواهد شد.

سعید رسولی عدم استفاده درست از منابع آبی و برداشت‌های بی‌رویه از آب‌های سطحی را مهم‌ترین دلیل کاهش کیفیت و تقلیل تدریجی ذخایر آب‌های زیرزمینی برشمرد و عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و بحران جدی که در استان همدان با آن مواجه هستیم موضوع حفر چاه‌های غیرمجاز است که طی سال‌های گذشته ۶۴۹ چاه و به عبارتی ۳۰ کیلومتر چاه مسدود شده و بیش از ۱۴۴ دستگاه  حفاری در این زمینه توقیف‌شده است.

کاهش سهم مصرفی آب استان از آب‌های زیرزمینی

رسولی اظهار داشت: در حال حاضر در راستای کاهش سهم مصرفی آب استان از آب‌های زیرزمینی، سد شنجور در رزن، سدکلان ملایر و سدسرابی در تویسرکان به بهره‌برداری رسیده و سد نعمت‌آباد در اسدآباد و گرین در نهاوند نیز در دست‌ساخت است.

وی یادآور شد: پروژه‌های تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و احداث بندهای تأخیری برای تقویت منابع آبی و بهبود وضع سفره‌های آب زیرزمینی در دستور کار منابع طبیعی و آبخیزداری قرار دارد.

معاون آبخیزداری منابع طبیعی استان همدان تغییرات اقلیم، افزایش دمای هوا، تبخیر و تعرق بالا، هدر رفت زیاد آب در بخش کشاورزی، نامطلوب بودن فرهنگ مصرف بهینه آب، عدم برخورد مناسب با حفر چاه‌های غیرمجاز فعلی و خشک شدن تعداد زیادی از آب چاه‌های کشاورزی در مناطق مختلف از طرفی موجب مهاجرت روستائیان به حومه شهرها و بروز پدیده حاشیه‌نشینی و از سوی دیگر موجب بروز بحران‌های زیست‌محیطی، وقوع زمین‌لغزش، فرونشست زمین و افت شدید آب‌های زیرزمینی می‌شود.

انسداد ۲۴۱۷ حلقه چاه غیرمجاز در استان همدان

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای همدان نیز در همین خصوص از انسداد ۲۴۱۷ حلقه چاه غیرمجاز در استان همدان خبر داد و گفت: انسداد این چاه‌ها صرفه‌جویی ۲۰۳ میلیون مترمکعبی آب را در پی داشته است.

منصور ستوده بابیان اینکه حفاظت از منابع آبی موجود همدان از اولویت‌های اساسی شرکت آب منطقه‌ای همدان محسوب می‌شود، اظهار داشت: برداشت‌های بی‌رویه آب درگذشته سبب شده تا سطح آب‌های زیرزمینی دشت‌های استان همدان به‌شدت افت داشته باشد.

وی بابیان اینکه کاهش سطح آب‌های زیرزمینی خطرات و عواقب جبران‌ناپذیری ازجمله ایجاد فرو چاله، فرونشست زمین، شور شدن آب، کاهش کیفیت آب و ایجاد ریز گردها را در پی دارد، گفت: انسداد چاه‌های غیرمجاز در این راستا به اولویت شرکت آب منطقه‌ای تبدیل شد.

ستوده بابیان اینکه از ابتدای سال ۹۳ تاکنون دو هزار و ۴۱۷ حلقه چاه غیرمجاز در استان همدان مسدود شده که صرفه‌جویی ۲۰۳ میلیون و ۹۶۴ هزار مترمکعبی آب را در پی داشته است، عنوان کرد: سال ۹۴، ۷۰۰ حلقه چاه غیرمجاز در استان همدان مسدود شد که این اقدام سبب صرفه‌جویی ۵۸ میلیون و ۴۹۷ هزار مترمکعبی آب در دشت‌های استان شد.

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای همدان بابیان اینکه تعداد انسداد چاه‌های غیرمجاز در سال گذشته، ۸۶۹ حلقه بود که صرفه‌جویی ۵۶ میلیون و ۴۲۴ هزار مترمکعبی منابع آبی را در پی داشت، گفت: بر اساس هدف‌گذاری انجام‌شده چاه‌های غیرمجاز در استان همدان مسدود می‌شود به‌طوری‌که از ابتدای امسال تاکنون ۱۸۷ حلقه چاه غیرمجاز مسدود شده است

هیچ‌گونه مماشاتی در روند انسداد چاه‌های غیرمجاز استان همدان صورت نمی گیرد

ستوده با تأکید بر اینکه در روند انسداد چاه‌های غیرمجاز استان همدان هیچ‌گونه مماشاتی صورت نمی‌گیرد، عنوان کرد: خوشبختانه دادگستری، دادستانی، فرمانداری‌ها، نیروی انتظامی و سایر مسئولین استان همدان همکاری مطلوبی را درروند حفاظت از منابع آب استان دارند که این امر سبب شده همدان به‌عنوان یکی از استان‌های برتر در این زمینه شناخته شود.

با این تفاسیر افت سطح آب‌های زیرزمینی اگرچه یک مشکل جهانی است ولی به دلیل بالا بودن این بحران در کشورمان و به‌خصوص استان همدان بسیاری از دشت‌ها با پدیده نشست زمین مواجه شده و فرو چاله‌ها حیات دشت‌ها را تهدید می‌کند که باید پیش از آنکه فاجعه‌ای رخ دهد به فکر پیشگیری از آن بود.



در گفتگو با مهر اعلام شد:

آغاز مطالعات ژئوفیزیک هوایی برای شناسایی آب‌های زیرزمینی در فارس

شناسهٔ خبر: 4049921 -
شیراز- رئیس مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی منطقه جنوب کشور(مرکز شیراز) از آغاز مطالعات ژئوفیزیک هوایی با هدف شناسایی و اکتشاف آب‌های زیرزمینی در استان فارس خبرداد.

طهمورث یوسفی در گفت و گو با خبرنگار مهر از آغاز مطالعات ژئوفیزیک هوایی در استان‌ خراسان رضوی با اولویت شناسایی آبهای زیرزمینی خبر داد و گفت: مناطقی که با مشکل تامین آب برای ساکنان مواجه هستند و علاوه بر آن به عنوان مناطق کارستی یاد می‌شوند، برای این طرح در نظر گرفته شده‌اند.

وی با اشاره به اینکه استان فارس با مشکل تامین آب دست به گریبان است، افزود: واحدهای زمین‌شناسی منطقه استعداد کارستی شدن را دارند که بر همین اساس مناطقی از فارس جهت انجام مطالعات تکمیلی در نظر گرفته و مطالعات ژئوفیزیک هوایی با روش الکترومغناطیس به منظور اکتشاف آبهای زیرزمینی آغاز شد.

رئیس مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی منطقه جنوب کشور(مرکز شیراز) ادامه داد: کارشناسان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور برای حل معضل کم آبی کشور در پی اکتشاف منابع آب‌های کارستی هستند که بر همین اساس عملیات اکتشافی و مطالعاتی با اولویت مشکل کم آبی، خروج آب و مخازن آبی که با احتمال از دست دادن کیفیت به مرور زمان در حال انجام است.

یوسفی اظهار کرد: بهره‌برداری از منابع آب کارستی که در سازندهای سخت و کربناته تشکیل می‌شود، می‌تواند به حفظ منابع آب زیرزمینی  و جلوگیری از فرونشست زمین کمک فراوانی کند.




مطالعه بر روی گسل های کرمان؛

وجود ۱۴ گسل در شعاع ۲۵ کیلومتری شهر کرمان/پدیده هارپ شایعه است

شناسهٔ خبر: 4187755 -
کرمان - رئیس مرکز زمین شناسی کرمان با اشاره به وجود ۱۴ گسل در شعاع ۲۵ کیلومتری شهر کرمان گفت: طول بعضی از این گسل ها کوتاه است و هیچ سابقه داده ای و تاریخی لرزه ای هم از آنها ذکر نشده است.

به گزارش خبرنگار مهر، علی رشیدی ظهر یکشنبه در نشست خبری اظهار داشت: سازمان زمین شناسی به عنوان یک مجموعه تخصصی، علمی در زمینه های مختلفی از جمله مخاطرات زمین شناسی فعالیت می کند.

وی افزود: حدود یک ماه از اولین زمین لرزه هجدک راور می گذرد؛ بررسی های صحرایی و علمی زیادی توسط سازمان زمین شناسی استان کرمان انجام شده و تقریبا به جمع بندی نهایی از رویداد زمین لرزه ها رسیده ایم.

رشیدی گفت: سازمان زمین شناسی و اکتشافات کشور از در سال ۱۳۳۸ تاسیس شد و کار مطالعاتی  زمین شناسی را انجام می دهد و به نسبت بسیاری از کشورهای جهان این سازمان در کشور نو پا است زیرا سازمان زمین شناسی در برخی از کشورها عمر ۲۰۰ ساله دارد.

وی با اشاره به اینکه  اداره کل زمین شناسی سال ۶۰ در استان کرمان راه اندازی شده است، بیان کرد: بیشتر کار ما در مرکز زمین شناسی برداشت های صحرایی است.

رشیدی عنوان کرد: سازمان های زمین شناسی در دنیا برای زمین شناس ها به منظور انجام کارهای تحقیقانی و میدانی بهشت محسوب می شود و در این سازمان علم و تجربه با هم در آمیخته است.

وی تصریح کرد: به دلیل اهمیت و تمرکز جمعیتی که در کلانشهرهای کشور وجود دارد و روبه توسعه هستند شورای عالی شهرسازی و معماری در سال گذشته مصوب کرد که بحث مطالعه لرزه خیزی در پنج کلان شهر تهران، کرج، تبریز، مشهد و کرمان با دقت بیشتری انجام شود و این ماموریت به سازمان زمین شناسی سپرده شده است.

رشیدی بیان کرد: طبق این مصوبه باید تمامی گسل های موجود پیرامون این شهرها شناسایی شوند و فرآیند دقیق سازی  صورت گیرد یعنی نقشه های جدید باید مجدد فراهم شود و این کار مطالعاتی باید در برنامه شش ساله انجام شود که در سال اول برنامه فاز اول آن در کرمان انجام شده است.

وجود ۱۴ گسل در شعاع ۲۵ کیلومتری شهر کرمان

وی افزود: ۱۴ گسل در شعاع ۲۵ کیلومتری شهر کرمان قرار دارد که  طول بعضی از این گسل ها کوتاه است و هیچ سابقه  داده ای و تاریخی لرزه ای هم از آنها ذکر نشده است.

وی ادامه داد: در زمینه این گسل ها در حال تحقیق هستیم و با پایان یافتن این تحقیقات ممکن است به این نتیجه برسیم که این گسل ها وجود خارجی ندارند یا دوره فعالیت آنها تمام شده و به عنوان گسل های غیر فعال شناسایی شوند.

رشیدی بیان داشت: حدود ۱۲۰ سال پیش اولین شبکه های لرزه نگاری در دنیا به وجود آمد که به صورت دستگاهی زلزله های که رخ می داد را ثبت کرده است.

رئیس مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی استان کرمان عنوان کرد: حدود۶۰ الی ۷۰ سال دقت شبکه های لرزه نگاری افزایش یافته و بیشتر قابل اعتنا هستند.

اجرای برنامه های مطالعاتی گسل های کلانشهر کرمان

وی گفت: تکنیک حفر ترانشه بر روی گسل ها در ۲۰ سال اخیر باب شده و خوشبختانه در ایران متخصص های خوبی در این زمینه داریم. در استان کرمان چند مورد در این زمینه کار شده است و از این طریق می توانیم سابقه زمین لرزه های قدیمی حتی تا ۱۵ الی ۲۰ هزار سال گذشته را به زمان حال  برگردانیم، زمین لرزه های که روی این گسل ها  اتفاق افتاده را تشخیص دهیم و این مساله جزء برنامه های مطالعاتی گسل های کلانشهر کرمان هم است.

رشیدی عنوان کرد: چند سال گذشته بر روی گسل زنگی آباد کار ژئوفیزیک انجام داده ایم و به طور قطع و یقین در آن مطالعه هیچ نشانه ای از فعالیت این گسل در دوره کواترنر پیدا نکرده ایم و با قاطعیت می گوییم که تمام آن بخش از گسل که مورد بررسی قرار گرفته فعال نیست.

وی افزود: گسل فعال باید دارای یکسری شواهد باشد از جمله اینکه  گسل فعال باید دارای زمین لرزه تاریخی یا دستگاهی و رسوبات جوان برش خورده باشد که در حال حاضر گسل زنگی آباد هیچ کدام از این سه خصوصیات را ندارد.

هیچ کدام از گسل های کشور با یکدیگر ارتباط مستقیم ندارند

رئیس مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی استان کرمان تصریح کرد: هیچ یک ازگسل های موجود در کشور با یکدیگر ارتباط مستقیم ندارند و مردم نباید به این شایعات توجه کنند.

رشیدی ابراز داشت: پدیده هارپ که در رسانه های مجازی مطح شده یک شایعه است؛ مگر بشر می تواند نیرویی تولید کند که بتواند پوسته زمین را شکاف دهد؟

وی عنوان کرد: زلزله یک فرآیند طبیعی است و هیچ گریزی از آن نیست و هیچ جایی امنی وجود ندارد غیر از اینکه ما ساخت و سازهای ایمنی را درست کنیم.



۶۳۴۹۰۳
۰۷ آذر ۱۳۹۶ - ۱۱:۱۴
۳۱۰۳۶ 
«خط خشکسالی جدی است»، «ایران چهارمین کشور در معرض خشکسالی»، «تبدیل بخش های وسیعی از ایران به بیایان مطلب» و... اینها تیترهای خبری است که در ماه ها و سال های گذشته در بسیاری از رسانه های مکتوب و خبرگزاری ها به نقل از متولیان و مدیران مدیریت منابع آب بیان و منتشر شده است که هر کدام از آنها دلایل و نشانه های خاصی را دال بر صحبت های خود ارائه می دادند.
ماهنامه پیشه و تجارت: «خط خشکسالی جدی است»، «ایران چهارمین کشور در معرض خشکسالی»، «تبدیل بخش های وسیعی از ایران به بیایان مطلب» و... اینها تیترهای خبری است که در ماه ها و سال های گذشته در بسیاری از رسانه های مکتوب و خبرگزاری ها به نقل از متولیان و مدیران مدیریت منابع آب بیان و منتشر شده است که هر کدام از آنها دلایل و نشانه های خاصی را دال بر صحبت های خود ارائه می دادند.
 
تا جایی که چندی پیش ناسا در گزارشی مهر تاییدی بر بحران خشکسالی در ایران به ویژه حاشیه خلیج فارس مطرح کرد که این موضوع زنگ خطر جدی را برای مسئولان کشوری به صدا درآورده است و باید دید که متولیان این حوزه با توجه به این گزارش چه تدابیری را برای حل این بحران اتخاذ خواهندکرد.
 
فاجعه خشکسالی در ایران به روایت ناسا 
 
ناگفته نماند به غیر از تغییرات آب و هوایی و کاهش بارندگی در کشور که البته گریبان سایر کشورها را هم گرفته، رشد جمعیت، کشاورزی نادرست و نادیده گرفتن مزیت ها با توجه به وضعیت گرم و خشک کشور، مدیریت نادرست و عطش توسعه از مهم ترین دلایلی است که سبب شده ایران در بحران آب دست و پا بزند.
 
جهش رشد جمعیت ایران از هشت میلیون به 78 میلیون طی هشت دهه اخیر از یک سو و مصرف سرانه آب تجدیدپذیر سالانه کشور از حدود 13 هزار متر مکعب در سال 1300 به حدود 1400 مترمکعب در سال 1392 از سوی دیگر سبب به وجود آمدن بحرانی است که امروز با آن رو به رو هستیم و در صورت ادامه این روند، وضعیت در آینده به مراتب بدتر خواهدشد.
 
طبق آمارهای رسمی میزان منابع آب تجدیدپذیر کل ایران 130 میلیارد مترمکعب است و مطالعات و برسی ها نشان می دهد که در سال 1386 از کل منابع آب تجدیدشونده کشور حدود 5.89 میلیارد متر مکعب جهت مصارف بخش های کشاورزی، صنعت و معدن و خانگی برداشته شده که حدود 83 میلیارد مترمکعب آن (93 درصد) به بخش کشاورزی، 5.5 میلیارد مترمکعب (6 درصد) به بخش خانگی و مابقی به بخش صنعت و نیازهای متفرقه دیگر اختصاص داشته است.

رتبه ای که خوشایند نیست
 
می توان گفت گزارشی که ناسا از وضعیت گرمایش جهانی و خشکسالی ارائه داده است، اصلا گزارش خوشایندی نیست و کسب رتبه چهارم برای ایران از بین 45 کشوری که در معرض خشکسالی شدید قرار دارند هم اصلا رتبه خوبی نیست. ناسا تاکید کرده این اتفاق در 30 سال آینده رخ خواهدداد.
 
فاجعه خشکسالی در ایران به روایت ناسا 
 
در گزارش ناسا آمده است بعید نیست بین 30 تا 40 سال آینده بخش های وسیعی از ایران به بیابان مطلق تبدیل شوند. تاثیرات گرمایش زمین و عواقب آن همچون خشکسالی با حدی جدی است که هشدارها برای مهار گازهای گلخانه ای و جلوگیری از پیامدهای ناگوار مثل سیل جاری شده است.
 
آخرین خشکسالی ایران در سال های 45 و 46 اتفاق افتاد که صدها نفر در شرق ایران از گرسنگی مردند و بسیاری از شرق ایران به خراسان، یزد، کرمان و سیستان و بلوچستان مهاجرت کردند و حالا دوباره چنین خطری مردم حاشیه خلیج فارس را تهدید می کند و این موضوع بسیار مهمی است که دولت و متولیان از همین امروز باید دست به کار شوند تا از بروز چنین پدیده شومی جلوگیری کنند
 
هرچند به گفته کارشناسان، خشکسالی قابل کنترل نیست اما می توان با اجرای برنامه های درست و مدیریت منطقی این خطر را با کمترین آسیب پشت سر گذاشت. ایران کشوری است که در گزارش ناسا دو بار به نام آن به عنوان یکی از کشورهایی که در پیشانی این قهقرای مرگبار اقلیمی قرار دارد، اشاره شده است.
 
فاجعه خشکسالی در ایران به روایت ناسا 
 
وای جنگل بیایان می شود
 
در گزارش «ناسا» آمده است در سال های پیش رو، میزان بارش ایران کمتر از نصف میانگین خواهدبود. بیابان ها در ایران بسیار گسترش خواهندیافت و غالب زیستگاه های ایران وارد یک دگردیسی پس رونده خواهندشد. یعنی جنگل ها درختزار می شوند، درختزاران بوته زار می شوند، بوته زارها بیابان می شوند و بیابان ها به عدم زادآوری زیستی آن در حداقل ممکن قرار گرفته و دوسوم مساحت ایران در شمار مناطق خشک و نیمه خشک قرار می گرد.
 
البته نباید از این غافل شد که علاوه بر عواملی که پیش از این به آن اشاره شد مهمترین عامل تخریب طبیعت و از بین رفتن منابع آبی، فعالیت طبیعی انسان ها در کشوری است که هیچ گونه راه آبی خروجی به دریای آزاد از شمال به جنوب ندارد تا آلاینده های جامد و مایع را بشوید و به اصطلاح زیست بوم ها را نو و احیا کند.
 
از نظر زمین شناسی، این سرزمین وسیع و مثلثی شکل که بین دو رشته کوه البرز و زاگرس قرار گرفته و بین این دو کوه هم محصور است به گونه ای است که هیچ رودخانه ای از آن جاری نمی شود که نهایتا به خلیج فارس یا دریای عمان برسد و تمام رودهای جاری به سوی دامنه های جنوبی البرز یا دامنه های شمالی زاگرس یا به دریاچه بسته مازندران، می ریزد یا در گودال هایی مثل دریاچه ارومیه و بختگان و قوم و هامون و... مسدود و محدود می شوند.
 
نتیجه این تکرار و تداوم چرخه آب در طبیعت بسته فلات ایران این بوده و هست که نمک وارده به محیط زیست تدریجا در همین گودال های درون فلات انباشته شود و با پر شدن درایچه ها و آبگیرها نمک باقی مانده توسط باد به زمین های اطراف پراکنده شود.
 
چندی پیش هم حمید چیت چیان، وزیر سابق نیرو نسبت به وضعیت مصرف آب در کشور با توجه به بحران بی آبی هشدار داده و گفته بود: «ناچاریم در میزان مصرف آب تجدیدنظر کنیم، زیرا ادامه وضعیت موجود، حیات انسان و ادامه تمدن ایرانی را مورد تهدید قرار می دهد و لازم است با همگرایی در زمینه های نظری بتوانیم به یک برنامه مشترک ملی درباره آب و اقتصاد آب رسیده و آن را مبنای تصمیم گیری ها قرار دهیم.»

 
فاجعه خشکسالی در ایران به روایت ناسا 
 
هیچ پیش بینی ای محقق نشده است
 
در برخی پیش بینی ها مطرح شده که دمای زمین حداکثر تا یکی دو دهه دیگر هفت درجه گرم تر می شود اما در گذشته نیز پیش بینی هایی صورت گرفته که به وقوع نپیوسته اند. به عنوان مثال در سال 1991 میلادی گفته می شد که تا سال 2000 میلادی آب دریاها دو متر و تا سال 2010 میلادی، پنج متر بالا می آید در صورتی که این اتفاق نیفتاد.
 
چندی پیش که موضوع ناسا بسیار سر و صدا کرد، محمدتقی زمانیان، عضو سابق مجموع هواشناسی در این باره گفته بود که براساس این گفته ها، اقلیم جهان تغییر پیدا کرده و علاوه بر افزایش دمای کره زمین، میزان بارندگی نیز در مناطق مختلف نوسان پیدا کرده است که البته ممکن است براساس این داده ها، مواردی نیز مشاهده شود اما به طور کلی نمی توان قطعیت آن را ثابت کرد.
 
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اقلیم جهان از نظام خود تخلف نمی کند، افزود: «به عنوان مثال بیشتر گرمای خورشید به منطقه حاره می رسد و اگر قرار بود این گرما به مرزهای بالاتر انتشار پیدا نکند، زندگی تنها در محدوده باریکی از کره زمین ممکن بود. باید به مسائلی که از سوی جامعه جهانی مطرح می شود با دید انتقادی نگاه کنیم؛ چرا که بسیاری از این سازمان ها تحت تاثیر دولت های بزرگ بوده و برای پیاده سازی خط مشی آنها تلاش می کنند.»
 
اینکه آیا وزیری که برای وزارت نیرو انتخاب خواهدشد برای حل این مشکل و معضل چه تدابیری می اندیشد، موضوعی است که باید منتظر اجرایی شدن آن بود با علم به این موضوع که تمام کارشناسان و صاحب نظران حوزه هواشناسی متفق القول معتقدند که پش بینی هواشناسی برای مدت های طولانی با خطای زیادی همراه است و نمی توان به طور قطع و یقین از آن سخن گفت.

کابوس خشکسالی
 
در گزارش پیش رو وضعیت همه استان های کشور را بررسی می کنیم تا ببینیم کدام یک از استان ها وضعیت مناسب تر و کدام یک وضعیت بدتری دارند.
 
در گزارش هایی که در این باره منتشر شده، آمده است: استان آذربایجان غربی تا بازه زمانی 93-92 شرایط ترسالی مناسبی داشت اما کم کم این شرایط تغییر کرد و از شرایط ترسالی به وضعیت خشکسالی متوسط تا خشکسالی بسیار شدید تغییر وضعیت داده است.
 
فاجعه خشکسالی در ایران به روایت ناسا 
 فروچاله شهرستان استهبان در استان فارس 
 
اما اتفاق قابل تامل این است که استان هایی که در نوار ساحلی جنوب غربی خزر، غرب، شرق و وار ساحلی جنوب کشور قرار داشتند و تا چند سال پیش در کانون های اصلی خشکسالی قرار داشتند، تغییر وضعیت داده و از شرایط خشکسالی متوسط تا خشکسالی بسیار شدید به شرایط نرمال تا ترسالی رسیدند که این تغییر تا حدودی اتفاق های بهتری را برای برخی از شهرهای کشور نوید می داد.
  
اما استان فارس بیشترین شرایط خشکسالی را  تجربه کرد به ویژه در شهرستان های شمالی استان مانند شهرستان اقلید که البته گستره این خشکسالی از سال 91 از شهرستان های فسا و زرین دشت شروع شد که در آن مقطع زمانی از بیشترین شدت خشکسالی برخوردار بودند.
 
در حال حاضر باید گفت استان های تهران، قم، البرز، خراسان شمالی، رضوی، سمنان، اردبیل، آذربایجان شرقی و قزوین در وضعیت خشکسالی هستند و استان های گلستان، کردستان، مرکزی، خراسان جنوبی و یزد با توجه به مقادیر SPI در 9 ماهه منتهی به خرداد سال آبی 93-92 در وضعیت هشدار قرار گرفته اند.
 
از سوی دیگر در کل کشور و در ماه های گذشته هوا حدود سه درجه سلسیوس گرم تر از حد طبیعی بود یعنی تقریبا همه 3 استان کشور بین یک درجه تا 4.5 درجه سلسیوس گرم تراز شرایط طبیعی و مورد انتظار را تجربه کردند.
 
در اسفند سال 95 استان های خراسان رضوی، زنجان و البرز گرم ترین استان های کشور بودند. این استان ها 4.5 درجه سلسیوس گرم تر از حد طبیعی اسفند را پشت سر گذاشتند، همچنین استان های هرمزگان 1.5 درجه، فارس دو درجه و سیستان بلوچستان 2.2 درجه سلسیوس گرم تر از حد طبیعی اسفند بودند.
 
استان تهران هم همین شرایط را داشت و هوای آن در چند ماه گذشته حدود چهار درجه سلسیوس، خراسان رضوی 3.2 درجه، البرز سه درجه و زنجان 2.9 درجه سلسیوس گرم تر از حد طبیعی مورد انتظار را پشت سر گذاشتند.
 
چندی پیش نورالدین مونا، نماینده فائو در ایران گفته بود بخش اعظمی از اراضی کشور ایران شامل اکوسیستم خشک و نیمه خشک با میزان بارش کم در اندازه 250 میلی متر در سال را تشکیل می دهد که نتیجه آن کاهش رویش گیاهان و کاهش تولید است.
 
اکنون مشاهده می کنیم سراسر جهان تنوع زیستی و امنیت غذایی تحت تاثیر این مساله قرار گرفته است به گونه ای که مساله بیابان زایی، تولید محصولات کشاورزی را کاهش داده و کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه را با خطر جدی مواجه  کرده است که به همین منظور باید استراتزی هایی برای سازگاری با این پدیده شوم طراحی کرد.
 
باید به خاطر داشته باشیم که بروز پدیده خشکسالی تاثیر قابل توجهی بر افزایش ریزگردها و توفان ها خواهدداشت که در آینده تهدید بزرگی خواهدبود.






خرداد ۱۳۹۷ - ۱۰:۰۴

فرونشست زمین در سرایان

شیراز- فرونشست زمین در استان فارس همچنان نگران کننده بوده و در برخی از روستاهای استان بحرانی گزارش شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، پدیده فرونشست زمین طی چند سال اخیر و در بخش‌های مختلف استان فارس و به‌دنبال تشدید اثرات خشکسالی و افت سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش سطح برداشت آب از چاه‌های کشاورزی و برداشت‌های بی‌رویه و بدون برنامه، آغاز شده و مدام در حال افزایش است.

در این مدت شاهد اعلام گزارشهای متعددی پیرامون وضعیت فرونشست در روستاهای مختلف استان بوده ایم به گونه ای که سازمان زمین شناسی استان وضعیت این پدیده را در برخی از روستاهای استان از جمله سفید کوه داراب، ایج استهبان و ششده فسا را بحرانی گزارش داده اند.

در جدیدترین گزارش زمین شناسی اعلام کرده که همچنان وضعیت این دشت ها نگران کننده است و باید تدابیری برای کنترل این پدیده انجام شود.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب (مرکز شیراز) در گفت و گو با خبرنگار مهر در خصوص آخرین وضعیت فرونشست در ایج استهبان گفت:  بزرگترین فروچاله استان فارس مربوط به این منطقه است که عمق آن ۸۰ متر است.

طهمورث یوسفی بابیان اینکه باید از استفاده بی‌رویه منابع طبیعی به‌ویژه آب جلوگیری شود، بیان کرد: پدیده فرونشست ممکن است به‌صورت نشست تدریجی یا ناگهانی سطح زمین و به هر دو علت طبیعی یا براثر فعالیت انسان ایجاد شود.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب (مرکز شیراز) با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر در دشت‌های مختلف کشور به‌ویژه در دشت‌های استان فارس شاهد وقوع گسیختگی زمین بوده‌ایم، افزود: در این راستا دشت‌های مرودشت، بیضا، داراب، فسا و استهبان علاوه بر رخ‌دادن پدیده فرونشست دچار گسیختگی زمین نیز شده‌اند و در دریاچه مهارلو شیراز، ارژن، سورمق و حال در «ایچ» استهبان همراه با فرونشست فروچاله‌های انحلالی - ریزشی ایجادشده است.

وی گفت: شدیدترین فرونشست مربوط به منطقه ایج استهبان است.

یوسفی پیرامون وضعیت فرونشست در روستای دیندارلو شهرستان فسا نیز بیان کرد: با بهینه کردن مصرف آب می‌توان از وقوع چنین حوادثی جلوگیری کرد و با توجه به برداشت‌های فصلی آب در این منطقه احتمال تکرار این‌گونه فروچاله‌ها بسیار زیاد است.

وی تاکید کرد: با توجه به ایجاد این فروچاله طی چند مدت اخیر در روستای دیندارلو اقدامات خوبی برای ساخت و ساز منازل مسکونی انجام شد و سعی شده از رفتن آب در این شکافها جلوگیری شود.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب (مرکز شیراز) روستای سیفدکوه داراب را یکی دیگر از روستاهایی عنوان کرد که با این پدیده مواجه است و گفت: فرونشست زمین از استهبان به سمت دشت‌های داراب پیشروی داشته و سبب شده که  شکاف‌های عمیقی درروستای سفیدکوه ایجاد شود که در این راستا نیز باید تدابیری اتخاذ شود.




بیابان‌زایی در دشت قزوین

هزاران چاه دشت قزوین را هرروز کم آب‌تر می‌کند تا یکی از خاستگاه‌های مهم کشاورزی در ایران قدم‌به‌قدم بیابانی‌تر شود، جغرافیایی که بیابانی شدنش خطری برای پایتخت هم محسوب می‌شود.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - محمدرضا جباری: قزوین با داشتن کمتر از یک درصد خاک کشور نزدیک به پنج درصد محصولات کشاورزی ایران را تولید می‌کند که این موضوع بیش از هر چیزی حاصلخیزی دشت قزوین را نشان می‌دهد که باید آن را فرصت طلایی برای توسعه اقتصادی استان دانست.

از سوی دیگر با وجود تنش‌های آبی موجود و هزینه‌های بالای این بخش، برای آنکه بخش کشاورزی در قزوین همچنان به‌عنوان یک فرصت برای توسعه استان شناخته شود راهی جز حرکت به سمت کشاورزی مدرن نیست.

در این راستا از چند سال قبل روش‌های مدرن آبیاری کلید خورده و بر این اساس در سال گذشته نیز ۲۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی به این سیستم مجهز شد، همچنین توسعه گلخانه‌ها و اجرای مرحله‌به‌مرحله مجتمع یک هزار و ۱۰۰ هکتاری گلخانه‌ای قزوین در شهرستان تاکستان که اجرای قطعه نخست آن از امسال آغاز شد، این روند بهبود یافته است.

 کاهش منابع آب سفره‌های زیرزمینی

در حال حاضر ۷۵ درصد از آب موردنیاز استان قزوین از منابع زیرزمینی و تنها ۲۵ درصد این نیاز از آب‌های سطحی تأمین می‌شود.

کمبود آب و کاهش سطح سفره‌های آب زیرزمینی که فرونشست خاک در دشت قزوین به‌ویژه در شهرستان بوئین‌زهرا را به دنبال داشته از مهم‌ترین تهدیدهای زیست‌محیطی و اقتصادی استان است، این تهدید که در دهه‌های اخیر به دنبال بهره‌برداری بیش‌ازاندازه از منابع آبی زیرزمینی استان پدیده آمده، زمینه نابودی دشت قزوین در آینده نزدیک را موجب شده و اگر زمان از دست برود سرنوشت نگران‌کننده‌ای در انتظار مردم منطقه خواهد بود.

اگر دشت از بین برود چند سؤال اساسی مطرح می‌شود که باید همه به آن پاسخ دهیم از آن جمله اینکه با توجه به جمعیت بیش از یک‌میلیون و۲۰۰ هزارنفری استان و تهدید منابع آب‌وخاک کشاورزی، جابجایی و مهاجرت مردم چه عواقبی در پی خواهد داشت و با ورود سیل جمعیت به پایتخت و گسترش حاشیه‌نشینی چه باید کرد و یا اینکه  وضعیت ۱۲۱۰ روستا و آبادی با وابستگی کامل به کشاورزی چه خواهد شد و درعین‌حال تکلیف بیش از ۳۳۰ هزار نفر ساکنین این روستاها چیست.

این نگرانی و چالش‌ها از پیامدهای بی‌چون‌وچرای تخریب دشت قزوین است که همه کارشناسان و فعالان این بخش را نگران کرده است.

یدالله ملکی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین در گفتگو با خبرنگار مهر از وجود ۵۴۰۰ حلقه چاه مجاز در دشت قزوین خبر داد و گفت: در این دشت ۲۹۰۰ حلقه چاه غیرمجاز هم وجود دارد که با کسری آب سالانه ۶۰۰ میلیون مترمکعبی مواجهیم و باید این میزان مصرف نصف شود.

ملکی میزان مصرف سالانه آب در بخش کشاورزی دشت قزوین را یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون مترمکعب عنوان کرد و افزود: باید مصرف به ۸۷۰ میلیون مترمکعب برسد تا از بحران جلوگیری شود.

وی گفت: فرونشست زمین، پیش روی آب‌شور و بیابانی شدن از پیامدهای این مسئله است به‌طوری‌که در حال حاضر فرونشست دشت قزوین به میزان ۲۴ سانتیمتر در سال رخ می‌دهد، هرچند میزان افت سالانه منابع آب زیرزمینی هم از ۱.۵ متر با اقدامات انجام‌شده به۹۰ سانتیمتر رسیده اما نگرانی همچنان باقی است.

ملکی تصریح می‌کند: حدود ۹۷۰ میلیون مترمکعب برداشت آب از چاه‌های مجاز و مابقی یا برداشت غیرمجاز و یا اضافه برداشت از چاه‌های مجاز است که باید کنترل شود.




  • چهارشنبه / ۱۳ تیر ۱۳۹۷ / ۱۵:۱۲
  • دسته‌بندی: کهگیلویه و بویراحمد
  • کد خبر: 97041307688
  • منبع : نمایندگی کهگیلویه و بویراحمد

آب بهمئی سالم است/ مسمومیت 14 نفر در رامهرمز

آب شرب

رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان بهمئی گفت: تاکنون هیچ مورد مشکوکی از مسمویت ناشی از آلودگی آب در بهمئی گزارش نشده است.

به گزارش خبرنگار ایسنا، علی آبشنگ با بیان اینکه تاکنون هیچ مورد مشکوکی از مسمویت ناشی از آلودگی آب در شهرستان بهمئی مشاهده نشده است، افزود: آب چاه‌های "گنبد بردی" سالم و بهداشتی است، مردم به شایعات توجه نکنند. 

وی با اشاره به آمادگی کامل تیم بهداشت و درمان این شهرستان برای مقابله با هر نوع عامل بیماری احتمالی اظهارکرد: از ساعات اولیه انتشار خبر مسمومیت تعدادی از هموطنان در شهرستان رامهرمز از توابع استان خوزستان که همجوار با شهرستان بهمئی است، همه تدابیر لازم برای مقابله با شیوع این بیماری در شهرستان اندیشیده شد. 

رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان بهمئی خاطرنشان کرد: 14 نفر از همشهریان بهمئی که به نقاط گردشگری و زیارتی حوزه "ابوالفارس" شهرستان رامهرمز سفر کرده بودند پس از بازگشت به علت مسمومیت به واحد درمانی لیکک مراجعه کردند که برای ادامه مداوا به بیمارستان شهید زاده بهبهان اعزام شدند. 

آبشنگ تصریح کرد: از تعداد 14 نفر که دچار مسمومیت شده بودند، 9 نفر مداوا و از بیمارستان مرخص شده اند. 

وی اضافه کرد: شهروندان تا اطلاع ثانوی از مسافرت به مناطق مذکور خودداری کنند. 





  • دوشنبه / ۶ فروردین ۱۳۹۷ / ۱۵:۲۳
  • دسته‌بندی: محیط زیست
  • کد خبر: 97010601127
  • خبرنگار : 71606

داروها، پلاستیک‌ها و حشره‌کش‌ها تهدیدهای پنهان در رودخانه‌های انگلیس

لایروبی رود

حدود ۲۰ داوطلب در انگلیس با هدف احیای رودخانه "سالت‌هیل" و ایجاد یک گذرگاه ساحلی در پارک‌های "اسلاو" طی دو سال گذشته به لایروبی و پاکسازی رودخانه‌ها مشغولند.

به گزارش ایسنا، اگرچه سال گذشته با ثبت ۳۱۷ مورد جدی آلودگی در رودخانه‌های انگلیس یک کاهش دو سومی از سال ۲۰۰۱ اتفاق افتاده اما هنوز هم آمار به قدری زیاد است که آژانس زیست‌محیطی این کشور جریمه‌های سنگینی برای شرکت‌ها و کشاورزانی که باعث آلودگی رودخانه‌ها می‌شوند، در نظر گرفته است.

اخیرا محققان دانشگاه منچستر سطوح بالای میکروپلاستیک‌ها را در رودخانه‌ "تام" در شهر دنتون با ۵۱۷ هزار ذره در هر مترمربع از بستر این رودخانه یافتند که این سطح از آلودگی تاکنون در هیچ نقطه‌ای از جهان ثبت نشده بود.

با توجه به اندازه بسیار کوچک میکروپلاستیک‌ها که باعث می‌شود بتوانند به راحتی از سد خونی-مغزی عبور کنند، دولت انگلیس در ماه ژانویه استفاده آنها را که معمولا در محصولات آرایش و بهداشتی و برخی پارچه‌های مصنوعی و مواد شوینده به کار می‌رود، ممنوع کرد. اما میکروپلاست‌ها تنها یکی از معضل‌ها هستند. داده‌های آژانس محیط زیست انگلیس نشان می‌دهد که سطوح خطرناکی از نئونیکوتینویدها -نوعی آفت‌کش که بیشتر به جمعیت زنبورها مرتبط است - در چند رود انگلیس وجود دارد.

علاوه بر مصرف حشره‌کش‌ها، داروها و مواد از بین برنده کک در حیوانات خانگی نیز نگرانی‌ها را نسبت به آلودگی رودخانه‌ها افزایش داده است. داروهای ضدافسردگی در آب رودخانه‌ها یافت می‌شود. همچنین مقاومت آنتی‌بیوتیکی نیز در جانداران رودها در حال افزایش است چراکه میکروب‌های موجود در سیستم تصفیه آب گیاهی در معرض داروهای موجود در پسماندهای انسان قرار گرفته و به‌گونه‌هایی مقاوم در برابر داروها تبدیل می‌شوند.

مدیر امور دولتی شرکت زیست‌محیطی که این پروژه را برعهده دارد خواستار اقدام عملی دولت علیه این آلودگی‌ها و افزایش نظارت و مقررات جدید و مسئولیت مادام‌العمر مالی افرادی که باعث آلودگی آب‌ها می‌شوند، شد.

به گزارش گاردین، در عین حال سخنگوی آژانس محیط زیست انگلیس با اشاره بر مقررات سختگیرانه و سال‌ها کار سخت آژانس محیط زیست و دیگر سازمان‌ها، کیفیت آب‌های انگلیس را بهتر از دوره‌های قبل خواند و گفت: چالش‌های زیادی در این راه وجود دارد ولی مانع تلاش ما برای رسیدن به اهدافمان نخواهد شد.




نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی